Bệnh sỏi thận, còn có tên khác là bệnh sỏi tiết niệu, là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng gây nguy hiểm ở chó. Bệnh sỏi thận là khi các hạt sỏi được hình thành trong thận hoặc được tiết niệu của chó. Thông thường, những viên sỏi này được hình thành từ các khoáng chất và chất thải trong nước tiểu kết tinh lại.
Tùy thuộc vào số lượng, kích thước và vị trí, sỏi thận có thể làm ảnh hưởng đến chức năng thận, dẫn đến suy thận nếu không được chữa trị kịp thời. Bên cạnh đó, sỏi thận có thể làm tắc nghẽn và tổn thương niêm mạc đường tiết niệu, dẫn đến việc khó tiểu hoặc không tiểu được, chảy máu và nhiễm trùng.
Nguyên nhân chó bị sỏi thận
Có nhiều nguyên nhân khiến chó bị sỏi thận, từ chế độ ăn uống, nước uống và cả yếu tố di truyền.
- Chế độ ăn uống: Chó ăn quá nhiều thức ăn chứa nhiều canxi, protein, hoặc oxalate làm tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận hơn.
- Thiếu nước: Khí chó uống không đủ nước, nước tiểu sẽ bị cô đặc, tạo môi trường thuận lợi cho sỏi kết tinh.
- Thành phần nước tiểu không cần bằng: Nếu nồng độ khoáng chất như canxi, urate, oxalate, cystine cao hay độ pH nước tiểu bất thường sẽ tạo điều kiện tốt cho việc kết tinh sỏi.
- Di truyền: Một số giống chó có nguy cơ bị sỏi thận cao hơn những giống chó khác như Bulldog, Dalmatian, Miniature,…
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Khi chó bị nhiễm trùng đường tiết niệu, độ pH nước tiểu sẽ bị thay đổi, kích thích sỏi phát triển.
Các loại sỏi thường gặp ở chó
Sỏi thận được phân loại dựa trên thành phần khoáng chất, một số loại sỏi thận thường gặp ở chó bao gồm:
- Sỏi cystine: đây là loại sỏi liên quan đến vấn đề di truyền.
- Sỏi canxi oxalate: là loại sỏi phổ biến nhất, thường xuất hiện do chế độ ăn uống không cân bằng và có thể do yếu tố di truyền.
- Sỏi struvite: loại sỏi xuất hiện khi chó bị nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Sỏi urate: thường gặp ở một số giống chó như Dalmatian hoặc chó có bệnh lý gan.
Triệu chứng khi chó bị sỏi thận
Chó bị sỏi thận sẽ có những biểu hiện khác nhau từ nhẹ đến nghiêm trọng tùy thuộc vào kích thước và vị trí của sỏi. Dưới đây là một số dấu hiệu mà chủ nuôi có thể nhận thấy khi thú cưng của mình mắc phải bệnh lý này:
Triệu chứng liên quan đến việc đi tiểu
- Tiểu ra máu: khi chúng đi tiểu, nước tiểu có màu hồng, nâu hoặc đỏ do niêm mạc bị tổn thương.
- Khó tiểu: chó sẽ khó khăn khi đi tiểu nếu mắc bệnh sỏi thận, chúng thường rặn nhiều nhưng chỉ ra được rất ít hoặc thậm chí không có nước tiểu.
- Đi tiểu nhiều: chúng đi tiểu nhiều trong ngày nhưng lượng nước tiểu ít.
- Không thể đi tiểu: chó có thể không đi tiểu được do tắc nghẽn đường tiết niệu, đây là tình trạng nghiêm trọng.
Triệu chứng toàn thân
- Uống nhiều nước: chó sẽ uống nhiều nước hơn bình thường do ảnh hưởng đến chức năng thận.
- Kén ăn hoặc bỏ ăn: Khi mắc phải bệnh lý sỏi thận, chó sẽ mất cảm giác thèm ăn, dẫn đến việc kén ăn hoặc bỏ ăn.
- Sụt cân: bệnh sỏi thận làm giảm hấp thụ dinh dưỡng và mất năng lượng.
- Mệt mỏi, yếu ớt: chó có thể lười vận động, nằm nhiều do đau và suy nhược cơ thể.
Triệu chứng khi bệnh nghiêm trọng
- Suy thận cấp: chó có biểu hiện như thở gấp, lờ đờ, mất nước và ngưng tiểu hoàn toàn, đây là tình trạng rất nghiêm trọng cần cấp cứu và chữa trị lập tức.
- Căng trướng bàng quang: bàng quang của chó phình to do nước tiểu bị ứ đọng lâu ngày.
Chẩn đoán sỏi thận ở chó
Có nhiều cách để kiểm tra và chẩn đoán bệnh sỏi thận cho chó, chủ nuôi nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú ý để lựa chọn phương pháp phù hợp, bao gồm:
- Xét nghiệm nước tiểu: xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra nồng độ khoáng chất và phát hiện dấu hiệu nhiễm trùng.
- Siêu âm hoặc chụp X-quang: có thể phát hiện kích thước, số lượng và vị trí của sỏi.
- Xét nghiệm máu: đánh giá chức năng thận và mức độ ảnh hưởng của sỏi thận.
Cách phòng ngừa sỏi thận ở chó
Để phòng ngừa bệnh sỏi thận ở chó, chủ nuôi cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, nước uống, theo dõi sức khỏe định kỳ cho chó cũng như luôn giữ gìn không gian sống của chúng sạch sẽ. Cụ thể, bạn cần đảm bảo chó của mình luôn được uống đủ nước sạch. Đối với thức ăn, chủ nuôi cần hạn chế và kiểm soát các thức ăn chứa nhiều canxi và oxalate, cung cấp vừa đủ cho chúng. Ngoài ra, cần tránh cho chó ăn các thực phẩm chứa quá nhiều muối.
Hãy dẫn chó của mình đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về thận và đường tiết niệu, nhằm chữa trị kịp thời cho chúng. Với nơi ở và sinh hoạt, chủ nuôi cần vệ sinh và dọn dẹp thường xuyên để giảm nguy cơ nhiễm trùng cho chó.
Cách điều trị khi chó bị sỏi thận
Điều trị phẫu thuật
Chó phải phẫu thuật trong trường hợp viên sỏi quá lớn, làm tắc nghẽn nghiêm trọng hoặc không thể hòa tan bằng phương pháp khác. Có 2 cách phẫu thuật loại bỏ sỏi như sau:
- Phẫu thuật cắt bỏ sỏi: đây là phương pháp loại bỏ sỏi trực tiếp từ thận, niệu quản hay bàng quang bằng cách mổ. Phẫu thuật cắt bỏ diễn ra khi sỏi gây tắc nghẽn nghiêm trọng và khi chó đau đớn nghiêm trọng.
- Tán sỏi bằng sóng âm hoặc laser: Bác sĩ thú y sẽ sử dụng sóng âm hoặc tia laser để phá nhỏ sỏi, sau đó chó sẽ bài tiết những viên sỏi nhỏ đó qua nước tiểu.
Điều trị không phẫu thuật
Phương pháp điều trị không phẫu thuật áp dụng cho các trường hợp sỏi nhỏ, ít và chưa tắc nghẽn nghiêm trọng. Để loại bỏ bệnh lý, chủ nuôi cần kết hợp nhiều phương pháp cùng một lúc cho thú cưng của mình:
- Thay đổi chế độ ăn uống: chủ nuôi hạn chế cho chó ăn các thức ăn chứa nhiều oxalate và canxi trong khẩu phần ăn, đồng thời kết hợp các loại thức ăn y khoa điều trị sỏi có hàm lượng protein thấp và kiểm soát nồng độ khoáng chất như canxi, phốt pho, magiê.
- Uống đủ nước: cần khuyến khích cho chó uống nhiều nước để làm loãng nước tiểu và ngăn sỏi kết tinh thêm. Bên cạnh đó, bạn có thể cho chúng ăn các loại thức ăn ướt thay vì thức ăn khô để tăng lượng nước nạp vào cơ thể.
- Sử dụng kết hợp thuốc: hãy cho chó của bạn uống một số loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ thú y như thuốc lợi tiểu, thuốc kháng sinh, thuốc hòa tan sỏi, thuốc giảm đau để ngăn chặn bệnh tình phát triển.
Điều trị hỗ trợ
Chủ nuôi có thể điều trị hỗ trợ song song bằng cách truyền dịch để làm loãng nước tiểu cũng như hỗ trợ đào thải sỏi nhỏ. Hay xử lý viêm nhiễm đường tiết niệu để ngăn ngừa các biến chứng cho chó.
Kết luận
Chó bị sỏi thận có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của chúng và cần sự theo dõi sát sao từ bác sĩ thú y. Điều trị đúng liệu trình và thực hiện các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp chó của bạn khỏi bệnh, tránh tái phát và khỏe mạnh hơn.